Đạo đức Phật giáo và hạnh phúc con người

Hòa thượng Thích Minh Châu

Nhà Xuất Bản Tôn giáo Hà Nội. PL. 2546 – DL.2002

Mục lục

Lời nói đầu

01. Đạo đức Phật giáo và hạnh phúc con người

02. Đạo đức Phật giáo

03. Đạo đức và nền văn hóa Việt Nam

04. Đạo đức thiết thực và hiện tại

05. Tiến trình giải thoát của đức Phật khi Ngài thành đạo

06. Tiến trình tu tập đưa đến giải thoát, không phải tranh chấp

07. Khất thực thanh tịnh hay an trú không tánh

08. Sống Đạo đức là trách nhiệm của mỗi người chúng ta

09. Kinh nghiệm tu học của đức Phật qua kinh Thánh cầu

10. Giá trị hạnh phúc qua đại kinh Ví dụ lõi cây

11. Tiếng rống con Sư tử

12. Kinh nghiệm giác ngộ giải thoát của đức Phật phát xuất từ các suy tầm thiện ác

13. Một môi trường giáo dục tốt phải được khởi nguồn xây dựng bởi những người có ý thức và trách nhiệm

14. Ông Cấp Cô Độc trả lời các câu hỏi về các kiến của ngoại đạo

15. Pháp trí

16. Ý nghĩa lễ Vu Lan

17. Chữ Hiếu trong kinh tạng Pàli

18. Chữ Hiếu trong kinh tạng Hán văn

19. Thừa tự pháp

20. Đại kinh ví dụ lõi cây

21. Năm hạ phần kiết sử hay đại kinh Malunkyaputta

22. Năm uẩn trong kinh Xà Dụ

23. Kinh Sáu Sáu

24. Kinh Tổng thuyết về Biệt thuyết

25. Kinh Bánh mật

26. Kinh Ða giới

27. Kinh Ví dụ Tấm vải

28. Một nếp sống an lành

29. Kinh Ðiềm lành tối thượng

Lời Nói Đầu

"Đạo đức Phật giáo và hạnh phúc con người" là một tuyển tập gồm 29 bài nghiên cứu và thuyết giảng cho Tăng Ni Phật tử, được rút ra từ rất nhiều bài báo, bài thuyết pháp của Hòa thượng Thích Minh Châu trong vòng 10 năm qua, trong sự nghiệp 50 năm nghiên cứu Phật pháp, dịch thuật kinh điển, hoằng pháp, giáo dục và tham gia lãnh đạo Giáo hội Phật giáo Việt Nam của Hòa thượng.

Đạo đức học trong triết học là môn học nhằm đánh giá hành động; từ đó nhận rõ con đường người ta phải theo để loại trừ những sai lầm, khổ đau, tiến đến hạnh phúc tối hậu. Trong ý nghĩa tổng quát và căn bản này, toàn bộ kinh sách Phật giáo dù vô cùng phong phú, chi li, khúc chiết vẫn được xem là thuộc pháp môn để thực hành, để tu tập, tiến đến giải thoát, hạnh phúc miên trường, cứu cánh Niết bàn; và như thế, Phật học rốt lại chính là Đạo đức học. Đó là ý nghĩa thực tiễn nhất của giáo lý Phật giáo vậy.

Ở bài đầu mà tựa đề được chọn làm tựa đề của tập sách này, Hòa thượng đã viết: "Đạo đức Phật giáo là một nếp sống đem lại hạnh phúc cho con người, đề cao giá trị con người; một nếp sống trong sạch, thanh tịnh lành mạnh, loại bỏ các pháp bất thiện, thành tựu các thiện pháp; một nếp sống đi đôi với lạc, không đi đôi với khổ, giải thoát các triền phược, các dục trưởng dưỡng; một nếp sống trong ấy trí tuệ đóng vai trò then chốt, sống hài hòa với thiên nhiên, với con người; một nếp sống vô ngã vị tha". Rõ ràng đây là một minh họa về nếp sống Đạo đức, về con người Đạo đức Phật giáo đầy trí tuệ, thiện lành, tự tại và vô ngã trong môi trường xã hội và thiên nhiên hài hòa, an lạc. Các bài tiếp theo là 28 sự triển khai, giải thích, dẫn chứng bổ sung cho ý nghĩa trên của Đạo đức học Phật giáo theo nhận định trên của Hòa thượng.

Theo yêu cầu đông đảo chư Tăng Ni, Phật tử, chúng tôi tuyển chọn 29 bài cho nội dung tập sách này, trình Hòa thượng và được Hòa thượng đồng ý cho chúng tôi tiến hành thủ tục xin xuất bản và ấn hành. Mong sao như độc giả khả ý với những lợi lạc thực tiễn trong nội dung tập sách này.

Phật lịch 2546

TP. Hồ Chí Minh, ngày 14/11/2002

Viện Nghiên Cứu Phật học Việt Nam

Nghiên cứu: